"Συμμετοχικές μέθοδοι διδασκαλίας και μάθησης", (Εφαρμογές στην εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία), των Ε. Φλογαϊτη, Γ. Λιαράκου & Κ. Γαβριλάκη, Εκδόσεις: πεδίο, Αθήνα 2021

Σήμερα γίνεται πιο φανερή η ανάγκη μετασχηματισμού δομών και συνηθειών που έχουν εμπεδωθεί στην καθημερινότητά μας και φαντάζουν τόσο φυσιολογικές και αυτονόητες, ώστε να αμφισβητείται οποιαδήποτε απόπειρα μετασχηματισμού τους.

Το πρόταγμα της αειφορίας ως το σύγχρονο όραμα και αίτημα κάθε πολιτικής επιλογής, απαιτεί αλλαγές τόσο στις αξίες όσο και στις πρακτικές μας.

Μπορεί η εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία να αποτελέσει όχημα και μέσον  προκειμένου να εκπληρωθούν οι ριζοσπαστικές  αλλαγές που απαιτούνται τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην εποχή μας;

Μια εκπαίδευση για την αλλαγή χρειάζεται να αντλήσει στοιχεία της κριτικής παιδαγωγικής και να διαμορφώσει ένα δημοκρατικό, συνεργατικό και χειραφετικό πλαίσιο, με βασικά στοιχεία:

• τη διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση της γνώσης  (περιβάλλον – κοινωνία –οικονομία)
• τη διερεύνηση των αξιών που στηρίζουν επιλογές και αποφάσεις
• τις βιωματικές, ενεργητικές, δημοκρατικές και συνεργατικές διαδικασίες μάθησης
• την καλλιέργεια ικανότητας για δράση (ενεργός πολίτης)

Είναι η κατεύθυνση που προτείνουν εισαγωγικά οι συγγραφείς του βιβλίου, γνωστοί/ες στο χώρο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης,  που για χρόνια με την ερευνητική και συγγραφική τους δουλειά, στηρίζουν και προωθούν την εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία σε ολόκληρη  την εκπαίδευση στον τόπο μας.

Η περιβαλλοντική γνώση μόνο ίσως δεν αρκεί και δεν οδηγεί αναγκαστικά σε δράση και σε πράξεις για την αλλαγή, οπότε και οι συγγραφείς επιλέγουν να μας εξοπλίσουν με γνώση και εξοικείωση σε πρακτικές και τεχνικές  συμμετοχικής διδασκαλίας και μάθησης, στο νέο τους βιβλίο.

Το βιβλίο εκτός από την εισαγωγή και τον επίλογο, χωρίζεται σε έξι Ενότητες που κάθε μία περιλαμβάνει παραδείγματα από επιμέρους πρακτικές. Οι Ενότητες είναι οι εξής:

1. Οι μέθοδοι πλαίσιο (project- επίλυση προβλήματος και μελέτη περίπτωσης)

2. Μέθοδοι για τις Αξίες και Παραστατικές μέθοδοι (το ηθικό δίλημμα –παιχνίδι ρόλων –Debate – Θέατρο Forum)

3. Μέθοδοι χαρτογράφησης και πεδίου (χαρτογράφηση εννοιών – χαρτογράφηση κοινότητας – μελέτη πεδίου)

4. Μέθοδοι οραματισμού (αναζήτηση κοινού μέλλοντος – το εργαστήριο του μέλλοντος – ο καθοδηγούμενος οραματισμός)

5. Μέθοδοι με καφενεία (το καφενείο της αειφορίας – το world café)

6. Μέθοδοι παραγωγής ιδεών και Διαμόρφωσης πολιτικών (Ο καταιγισμός των ιδεών – Η επιτροπή των πολιτών)

Κάθε επιμέρους πρακτική αναφέρεται: στο τι είναι η συγκεκριμένη πρακτική, οι καταβολές και το ιστορικό της, πεδία εφαρμογής της, η ανάπτυξη της καθώς επίσης και κρίσιμες παράμετροι, παραδείγματα και πλούσια βιβλιογραφία. Επιπλέον όπου χρειάζεται, ένθετα κομμάτια, δίνουν επιπλέον στοιχεία και πληροφορίες για την εφαρμογή της μεθόδου.

Το βιβλίο δεν είναι μόνο χρήσιμο για όσους εμπλέκονται με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση/Εκπαίδευση για την Αειφορία, αλλά και για κάθε εκπαιδευτικό που επιθυμεί να αλλάξει την εκπαιδευτική πρακτική του και να κάνει πιο ενδιαφέρουσα και αποτελεσματική τη δουλειά του, ώστε να γίνει και ο ίδιος ο φορέας των αλλαγών που χρειάζεται η εκπαίδευση στον τόπο μας και στην εποχή μας.