Περιβάλλον και Κοινωνία

Τεύχος: 26 (71)

Τεύχος: 25 (70)

Τεύχος: 23-24 (68-69)

Τεύχος: 22 (67)

Τεύχος: 21 (66)

  • Το δεντρί project είναι μια περιβαλλοντική δράση ευαισθητοποίησης για την ενίσχυση του πρασίνου στην Θεσσαλονίκη και αποτελεί μια bottom up πρωτοβουλία πολιτών. Το εγχείρημα ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2020 από τα μέλη της Πράσινης Κοινότητας, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της περιβαλλοντικής οργάνωσης mamagea. Ιδιαίτερη συμβολή στη διαμόρφωσή του αποτέλεσαν τα διαδικτυακά εργαστήρια συμμετοχικού σχεδιασμού, χαρακτηρίζοντας το ως ένα συλλογικό COVID-Safe εγχείρημα κινητοποίησης της κοινωνίας των πολιτών.
  • Η λίμνη Παμβώτιδα αποτελεί χαρακτηριστικό σημείο αναφοράς για την πόλη των Ιωαννίνων και το γύρω λεκανοπέδιο. Η λίμνη έχει ιστορία εκατομμυρίων ετών αλλά μόλις τα τελευταία 60 χρόνια οι ανθρώπινες παρεμβάσεις απειλούν το περιβάλλον γύρω από αυτή αλλά και τη ζωή μέσα στην ίδια τη λίμνη. Στην παρούσα εργασία δίνονται κάποιες πληροφορίες για δύο από τα σημαντικά προβλήματα που ο άνθρωπος έχει δημιουργήσει στο περιβάλλον της: τον ευτροφισμό και τη βιοσυσσώρευση. Η λύση των προβλημάτων είναι περίπλοκη και έξω από τους σκοπούς της εργασίας. Η ευαισθητοποίηση όλων όμως ίσως βοηθήσει στην εύρεση λύσεων που θα επαναφέρουν τη βιολογία της στην επιθυμητή για όλους κατάσταση.

Τεύχος: 19 (64)

  • Η περιβαλλοντική εκπαίδευση υποδεικνύει την ανακάλυψη του περιβάλλοντος ως μέσο για πιο αποτελεσματική μάθηση. Μαζί με την πληροφόρηση, αποτελούν βασικά «ήπια» εργαλεία διαμόρφωσης περιβαλλοντικής πολιτικής. Σκοπός της εργασίας είναι η διερεύνηση των απόψεων υπαλλήλων και κατοίκων του Δήμου Θεσσαλονίκης σε προτάσεις που αφορούν στην υλοποίηση κατάλληλης πολιτικής για το «πράσινο» που φύεται εντός και πέριξ του εν λόγω Δήμου, καθώς και η αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης αναφορικά με την υλοποίηση σχετικών δράσεων και δραστηριοτήτων.
  • Η σύγκριση μεταξύ κλίματος και άνεσης, αποτελεί βασικό στάδιο για την εφαρμογή της ενεργειακής αποδοτικότητας στα κτήρια. Αυτή η σύγκριση καθορίζει τις στρατηγικές σχεδιασμού, που ταιριάζουν καλύτερα σε ένα συγκεκριμένο κλιματικό πλαίσιο, αλλά και σε επίπεδο αρχιτεκτονικής πολυπλοκότητας. Πολλοί παράγοντες συνηγορούν στην εξεύρεση λύσεων για την ορθολογικότερη κατανάλωση ενέργειας στα κτήρια και στην αξιοποίηση ήπιων μορφών ενέργειας. Η οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη, έχει ως αποτέλεσμα τον πολλαπλασιασμό ενεργειακών αναγκών. Ειδικά με τη διαρκή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, η κατανάλωση ενέργειας για τη λειτουργία κτηρίων, συνεχώς αυξάνει.

Τεύχος: 18 (63)

Τεύχος: 16 - 17 (61 - 62)

  • Σε παγκόσμια κλίμακα κυριαρχεί η τάση για την μετάβαση από ένα μοντέλο οικονομίας η οποία βασίζεται στον ορυκτό πλούτο σε ένα βιώσιμο βιοοικονομικό μοντέλο είναι απόλυτα συμβατό με μια κυκλική οικονομία που αξιοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι ΗΠΑ και η Βραζιλία που συνδέονται με ενεργειακές εμπορικές σχέσεις είναι οι πρωτοπόροι στον τομέα της βιοενέργειας ενώ μεγάλη δυναμική στον τομέα αυτό παρουσιάζει και η Ελλάδα. Ένα μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι η εξεύρεση μιας χρυσής τομής ανάμεσα στην κοινωνικοποικονομική και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Οι επόμενες παράγραφοι αναλύουν τη βιοοικονομία σε σχέση με την χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα δάση της Ευρώπης ως μία πολύτιμη πηγή βιομάζας και την Ευρωπαική στρατηγική για την βιοοικονομία, την ανάπτυξη αυτοτροφοδοτούμενων τοπικών οικονομιών στη χώρα μας αλλά και περιβαλλοντικές και κοινωνικοοικονομικές ανησυχίες που εγείρει η παραγωγή βιοκαυσίμων στην Αμερικανική ήπειρο που πρωτοπορεί στον τομέα της βιοενέργειας.
  • Για τον προσανατολισμό της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης προς την Εκπαίδευση για την Αειφορία όπως υπαγορεύεται από την αναδιοργάνωση των δομών υποστήριξης εκπαιδευτικού έργου της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σύμφωνα με τον νόμο 4547/2018 και τις εξελίξεις στο χώρο των σχολικών δραστηριοτήτων, βασικό πυλώνα θα αποτελέσει το άνοιγμα του σχολείου στην τοπική κοινωνία και οι συνεργασίες που μπορούν να αναπτυχθούν μεταξύ τοπικών φορέων και σχολικής κοινότητας με στόχο να βοηθήσουν τους/τις μαθητές/-τριες στην κατανόηση των θεμάτων που αφορούν το περιβάλλον στο οποίο ζουν και την ενδυνάμωσή τους ώστε να ερμηνεύουν, να κρίνουν και να αναλαμβάνουν δράση.

Τεύχος: 15 (60)

  • Όταν μιλάμε για χώρο δεν εννοούμε κάποιο ουδέτερο κέλυφος που παρέχει στέγη σε ανάλατες ανθρώπινες ζωές. Ο χώρος έχει ρόλο ενεργό. Επηρεάζει την πλοκή της ανθρώπινης κωμωδίας, αλλά και επηρεάζεται από αυτήν. Η Αθήνα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Χωριό ήταν ακόμα όταν την είπανε πρωτεύουσα της Νέας Ελλάδας και τα κτήρια που στέγαζαν ζωή ήταν λιγότερα από τα ερείπια. Μα υπήρχε η Ακρόπολη, η οποία δέσποζε στον βράχο και ραδιοβολούσε αρχαίο μύθο, ικανό να κληροδοτήσει στο νέο Κράτος ένα λαμπρό παρελθόν. Η Αθήνα ονομάστηκε πρωτεύουσα και ο νέος βασιλέας διέταξε να συγκροτηθεί πολεοδομικό σχέδιο και να ξεκινήσει το κτίσιμο. Αλλά οι ρυθμίσεις δόμησης μερίμνησαν ώστε να μην υπάρξει κτήριο που να ανταγωνίζεται σε ύψος την Ακρόπολη.

Τεύχος: 14 (59)

  • Το άρθρο αποτελείται από δύο μέρη. Στο πρώτο –σύντομο- μέρος, γίνεται σύντομη αναφορά στη σταδιακή μετεξέλιξη της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης αρχικά σε Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη και αργότερα στον Περιβαλλοντικό Γραμματισμό. Στο δεύτερο -και πιο αναλυτικό μέρος- καταγράφονται στοιχεία τα οποία η ΠΕ μπορεί να αξιοποιήσει από την αρχαιολογική έρευνα, προκειμένου να βοηθήσει τους μαθητές στην διαμόρφωση αξιών, αντιλήψεων και στάσεων, η υιοθέτηση των οποίων θα τους οδηγήσει στη διαχείριση των περιβαλλοντικών ζητημάτων. Πιο συγκεκριμένα επιχειρείται η απάντηση σε δύο βασικά ερωτήματα. Το αρχικό ερώτημα του οποίου η απάντηση επιχειρείται είναι «Ποια είναι τα παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά οφέλη των μαθητών από την υλοποίηση προγραμμάτων Περιβαλλοντική Εκπαίδευσης που έχουν ως θέμα τα αρχαιολογικά μνημεία;» Το δεύτερο και σπουδαιότερο ερώτημα γύρω από το οποίο εστιάζει το άρθρο είναι «Ποιες από αντιλήψεις και πρακτικές της αρχαιότητας που αναδεικνύει η περιβαλλοντική ανάγνωση των αρχαιολογικών μνημείων και χώρων παραπέμπουν ευθέως στις αρχές της αειφόρου ή βιώσιμης ανάπτυξης που είναι σήμερα το μεγάλο ζητούμενο;»

Τεύχος: 13 (58)

  • Η δρ. Τζέιν Γκούντολ (Dr. Jane Goodall), πρωτευοντολόγος, ανθρωπολόγος, Πρέσβειρα Ειρήνης του Ο.Η.Ε, Δέσποινα της Αυτοκρατορίας της Αγγλίας, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες επιστήμονες του 20ου αιώνα. Οι ανακαλύψεις της δρ. Γκούντολ σχετικά με την συμπεριφορά και την οικολογία των χιμπαντζήδων, άλλαξαν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα ζώα, καθώς και τον άνθρωπο. Γνώσεις που σήμερα θεωρούνται δεδομένες κατάφεραν τότε να ταράξουν τα νερά της επιστημονικής κοινότητας, καθώς τα αποτελέσματα της γινόντουσαν γνωστά μέσα από τις φωτογραφίες και τα άρθρα του National Geographic.
  • Το πρόγραμμα ετοιμάστηκε από το περιφερειακό Γραφείο Εκπαίδευσης της UNESCO Bangkok και παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας από τη μελέτη που είχε διεξαχθεί ως μέρος του προγράμματος Happy Schools, σε 30 χώρες της ΝΑ Ασίας και Ειρηνικού. Την αναφορά έγραψε ο Alienor Salmon που οργάνωσε την όλη ιδέα (concept) και τις δραστηριότητες του προγράμματος, καθώς και τις μεθόδους της έρευνας. Στην έρευνα συμμετείχαν μαθητές, δάσκαλοι, γονείς, διευθυντές σχολείων και υποστηρικτικό προσωπικό σχολείων. Στο πλαίσιο του προγράμματος, διοργανώθηκε το ASEAN Schools Workshop (Νοέμβριος 2014) και Happy School Seminar (Ιούνιος 2015).

Τεύχος: 11 (56)

Τεύχος: 10 (55)

  • Το νερό είναι προϋπόθεση της φυσικής ζωής. Είναι, ωστόσο, το απόλυτο φαινόμενο, αφού κάθε διάσταση του ανθρώπου καθορίζεται από το νερό, τόσο το σώμα όσο και η ψυχή του. Ποια είναι, λοιπόν, η θέση του στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος και του πολιτισμού; Στην εργασία αυτή θα γίνει μια περιήγηση στον άυλο πολιτισμό του νερού, με αναφορά στη θεωρία των 4 στοιχείων της ελληνικής αρχαιότητας και στις αντίστοιχές της σε άλλους μεγάλους αρχαίους πολιτισμούς, καθώς και στους συμβολισμούς του νερού που έχει εντοπίσει η έρευνα, χρησιμοποιώντας ως πηγές τη μυθολογία, τις θρησκείες και τις τέχνες διαφόρων τόπων και εποχών.
  • Η Διεθνής Διάσκεψη για το Κλίμα (COP21) πραγματοποιείται στο Παρίσι από της 30 Νοεμβρίου και θα διαρκέσει ως την 11η Δεκεμβρίου 2015, μέσα σε  βαριά ατμόσφαιρα και σε συνθήκες υψηλής ασφάλειας, λόγω των πρόσφατων τρομοκρατικών επιθέσεων,  στην πόλη του Παρισιού.

    Πρόκειται για μια σύνοδο που φιλοδοξεί να καταλήξει σε μια ιστορική συμφωνία για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, οι συνέπειες της οποίας είναι όλο και περισσότερο ανησυχητικές (ακραία καιρικά φαινόμενα, ερημοποίηση, άνοδος της στάθμης της θάλασσας, μείωση της βιοποικιλότητας, περιβαλλοντικοί μετανάστες κ.α)

Τεύχος: 7 (52)

  • Ένα από τα περιβαλλοντικά προβλήματα που τα τελευταία χρόνια αποκτά ανησυχητικά μεγάλες διαστάσεις είναι οι επιπτώσεις από την παγκόσμια κλιματική αλλαγή (ΠΚΑ). Tα ακραία καιρικά φαινόμενα, η αύξηση των βροχοπτώσεων στην εύκρατη ζώνη και η ξηρασία στις τροπικές περιοχές, είναι οι περισσότερο συζητημένες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η παρατηρούμενη όμως κλιματική αλλαγή, έχει επιπτώσεις και στη υγεία μας. Εμφάνιση ποικίλων ασθενειών σχετίζονται με αυτήν. Στις ασθένειες αυτές περιλαμβάνονται οι καρδιαγγειακές παθήσεις, οι ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος, οι μεταδιδόμενες ασθένειες, ο υποσιτισμός, οι τραυματισμοί αλλά και ψυχικές ασθένειες.

Τεύχος: 6 (51) - 2014

  • Μέσα στη βαθειά και πολύπλευρη κρίση, η αναζήτηση λύσεων γίνεται μια πρακτική ανάγκη. Μια τέτοια πρωτοβουλία αλληλέγγυας οικονομίας, αλληλοβοήθειας και αυτοοργάνωσης, αποτελεί η δημιουργία του Δικτύου Ανταλλαγής υπηρεσίων και προϊόντων «το ΚοιΝο» στην Καλαμαριά, τη Θεσσαλονίκη, και τον Εύοσμο. Με τη λειτουργία του θέτει σε αμφισβήτηση τη λογική του κέρδους και την κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Τεύχος: 5 (50) - 2014

  • Η κρίση, η ανεπάρκεια δηλαδή του μέχρι πρότινος κυρίαρχου μοντέλου της οικονομοκεντρικής προσέγγισης όλων σχεδόν των πλευρών της ζωής μας και του ‘business as usual’, μας άνοιξε τα μάτια, φωτίζοντας αυτό που υπήρχε από πίσω: Ατομικισμός, έλλειμμα δημοκρατίας, εμμονή και προσήλωση στο προσωπικό κέρδος, καμία μέριμνα για το ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον. Τα τελευταία χρόνια άρχισε να αποτελεί άμεση πρακτική ανάγκη (και όχι αόριστη θεωρητική επιταγή η αναζήτηση λύσεων), η αλλαγή του αποτυχημένου αυτού μοντέλου και η αντικατάστασή του με ένα νέο. Μια τέτοια απάντηση, έρχεται να δοκιμαστεί μέσα από την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (Κ.ΑΛ.Ο.), με τη δημιουργία δομών συνεργατικών, αμεσοδημοκρατικών, μη κερδοσκοπικών και επιπλέον οικολογικών.

Τεύχος: 4(49) - 2013

  • Σε πρόσφατο άρθρο – τοποθέτηση, η Διεθνής Περιβαλλοντική Οργάνωση WWF[1] συνδυάζει την οικονομική με την περιβαλλοντική κρίση, ασκεί κριτική στην οικονομική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση της Ελληνικής κρίσης, αλλά το σημαντικότερο ίσως είναι ότι για πρώτη φορά διατυπώνει με τόση σαφήνεια την οπισθοχώρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε έναν τομέα που ως τώρα ήταν πρωτοπόρος, αυτόν της περιβαλλοντικής προστασίας.

Τεύχος: 3 (48)

Τεύχος: 2 (47)

Τεύχος: 1 (46)

Εγγραφή στο Περιβάλλον και Κοινωνία