Jane Goodall’s Roots & Shoots Greece -μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου -

Η δρ. Τζέιν Γκούντολ (Dr. Jane Goodall), πρωτευοντολόγος, ανθρωπολόγος, Πρέσβειρα Ειρήνης του Ο.Η.Ε, Δέσποινα της Αυτοκρατορίας της Αγγλίας, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες επιστήμονες του 20^ου αιώνα. Οι ανακαλύψεις της δρ. Γκούντολ σχετικά με την συμπεριφορά και την οικολογία των χιμπαντζήδων, άλλαξαν ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα ζώα, καθώς και τον άνθρωπο. Γνώσεις που σήμερα θεωρούνται δεδομένες κατάφεραν τότε να ταράξουν τα νερά της επιστημονικής κοινότητας, καθώς τα αποτελέσματα της γινόντουσαν γνωστά μέσα από τις φωτογραφίες και τα άρθρα του National Geographic.

Η δρ. Γκούντολ, ήταν η πρώτη επιστήμονας που έκανε αναφορά στην ύπαρξη προσωπικοτήτων και συναισθημάτων σε είδη εκτός του ανθρώπου. Την δεκαετία του 1960, ενώ βρισκόταν στο εθνικό πάρκο Γκόμπε στην Τανζανία, ανακάλυψε πως οι χιμπαντζήδες μπορούν να φτιάχνουν και να χρησιμοποιούν εργαλεία- ικανότητες που έως τότε θεωρείτο πως μόνο το ανθρώπινο είδος κατέχει. Τη δεκαετία του 1970 ίδρυσε το ομώνυμο Ινστιτούτο (the Jane Goodall Institute) με σκοπό να ενισχύσει τις έρευνες για την κατανόηση της συμπεριφοράς των χιμπαντζήδων, αλλά παράλληλα και για να προστατεύσει το είδος που πλέον απειλείται με εξαφάνιση.

Για να είναι αποτελεσματική, ωστόσο, η προστασία του περιβάλλοντος και των άγριων ειδών,  είναι σημαντική η κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι τοπικοί πληθυσμοί στις διάφορες χώρες της Αφρικής. Για το λόγο αυτό το Ινστιτούτο της δρ. Γκούντολ έχει εφαρμόσει μία ολιστική προσέγγιση, μέσω της οποίας προσπαθεί να βοηθήσει τους ντόπιους με τη δημιουργία σχολείων και θέσεων εργασίας, νοσοκομείων, καθώς και την εκπαίδευση των αγροτών εισάγοντας τις έννοιες της αειφόρου ανάπτυξης.

Η ίδρυση του Roots & Shoots

Έχοντας ταξιδέψει αρκετά και έχοντας μιλήσει με εκατομμύρια κόσμο, Η δρ. Γκούντολ  σύντομα συνειδητοποίησε πως το μέλλον ανήκει στους νέους και πως μόνο εάν νιώσουν πως έχουν οι ίδιοι δύναμη να επιλύσουν προβλήματα θα καταφέρουμε να σώσουμε τον πλανήτη μας από την περιβαλλοντολογική καταστροφή. Έτσι, το 1991, ενώ βρισκόταν στην Τανζανία με τους μαθητές της, ίδρυσε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Roots & Shoots. Σκοπός του προγράμματος είναι να ενθαρρύνει τους νέους να σκεφτούν από μόνοι τους τι προβλήματα αντιμετωπίζει η κοινότητα τους και να τους δώσει δύναμη ώστε να τα επιλύσουν. Όπως και το Ινστιτούτο, έτσι και το πρόγραμμα Roots & Shoots ακολουθεί μία ολιστική προσέγγιση. Οι δράσεις που αναλαμβάνουν οι μαθητές και οι νέοι ωφελούν τον άνθρωπο, το περιβάλλον και τα ζώα, καθώς όλα αυτά αλληλοσυνδέονται.

Οι νέοι που δημιουργούν ομάδες Roots & Shoots (με  τους φίλους, τους συμφοιτητές ή τους συμμαθητές τους) κινούνται από την έμπνευση που αντλούν από το τη ζωή και το μεγάλο επιστημονικό έργο της δρ. Γκούντολ. Το πρόγραμμα πλέον εφαρμόζεται  - επιτυχώς- διεθνώς σε πάνω από 150 χώρες. Μάλιστα, σε χώρες όπως η Κίνα το πρόγραμμα έχει ενταχθεί μέσα στην εκπαιδευτική ύλη όλων των σχολείων.  Οι ομάδες Roots&Shoots αποτελούν μία μεγάλη παγκόσμια οικογένεια. Οι διάφορες ομάδες έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται μεταξύ τους, να ανταλλάσσουν ιδέες και να βοηθούν η μία την άλλη. Μάλιστα, ομάδες διαφορετικών χωρών που ασχολούνται με κοινό θέμα δράσης συχνά συνεργάζονται, ώστε το αποτέλεσμα της δράσης τους να έχει ακόμα μεγαλύτερο θετικό αντίκτυπο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ομάδες Roots & Shoots που ασχολούνται με μεταναστευτικά πουλιά. Όταν μία ομάδα σε μία χώρα φροντίσει τα πουλιά που έρχονται στην περιοχή, ενημερώνει την επόμενη ομάδα που βρίσκεται στο μεταναστευτικό μονοπάτι των πουλιών για το τι δράσεις έχει πάρει. Θα μπορούσε, λοιπόν, να γίνει συνεργασία της Ελλάδας με άλλες χώρες της Αφρικής από όπου έρχονται διάφορα είδη πουλιών!

Το Roots & Shoots στην Ελλάδα

Έχοντας δει τι έχουν καταφέρει οι ομάδες  Roots & Shoots θεωρήθηκε πως είναι καιρός να ενημερωθούν και οι νέοι στη χώρα μας  για τη ζωή της δρ. Γκούντολ και το πρόγραμμα, το οποίο πραγματικά έχει ενώσει μικρούς και μεγάλους. Έτσι, από τον Ιούνιο του 2016 δημιουργήθηκε το ελληνικό παράρτημα του Ινστιτούτου υπό την καθηδήγηση της ‘Αννας Κατωγυρίτη, η οποία δουλεύει  εθελοντικά για το Ινστιτούτο στην Αμερική και την Αφρική τα τελευταία τριάμισι χρόνια. Με την βοήθεια της Έφης Δούβίτσας (συν-ιδρύτρια, Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Σεμιναρίων και Workshop), πραγματοποιήθηκαν τα πρώτα σεμινάρια στην Αθήνα το καλοκαίρι του 2016. Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς η δρ. Γκούντολ επισκέφθηκε την Ελλάδα για δεύτερη φορά, όπου έδωσε ομιλία στο Μέγαρο Μουσικής στην Αθήνα σε μία αίθουσα γεμάτη με πάνω από χίλιους παρευρισκόμενους.

Σε αυτό το στάδιο, στόχος είναι να μπορέσουν να ενημερωθούν οι εκπαιδευτικοί σε πρώτη φάση, οι οποίοι αποτελούν όχι μόνο τη βασική πηγή ενημέρωσης των παιδιών για σχετικά θέματα προκειμένου να δημιουργηθεί δίκτυο, αλλά, σε πολλές περιπτώσεις και πηγή έμπνευσης. Εφόσον γίνουν παρουσιάσεις σε διαφορετικές πόλεις ανά την Ελλάδα, θα ήταν το ιδανικό να δημιουργηθούν σταδιακά εστίες νέων ομάδων σε πανελλαδικό επίπεδο. Το θετικό με το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι ότι στοχεύει στη δραστηριοποίηση των ίδιων των παιδιών, ώστε μακροπρόθεσμα να έχουν το πάθος και την πρόθεση να δημιουργήσουν κατάλληλες ομάδες ευαισθητοποίησης και δράσης ανεξάρτητα από το πλαίσιο του σχολείου, κάτι που θα τα οδηγήσει στο να διατηρήσουν τη συγκεκριμένη κουλτούρα κινητικότητας και στη μετέπειτα ζωή τους ως φοιτητές αλλά και ως ενήλικες. Με λίγα λόγια να γίνουν ενεργοί πολίτες.

Παρουσίαση του Roots & Shootsστη Θεσσαλονίκη

Στις 18 Μαρτίου, 2017 πραγματοποιήθηκε η  παρουσίαση του προγράμματος «Roots& Shoots» στο πάντα φιλόξενο και δραστήριο ΚΠΕ Κορδελιού σε συνεργασία με την ΠΕΕΚΠΕ Κεντρικής Μακεδονίας. Είναι η πρώτη φορά που έγινε παρουσίαση της δράσης του προγράμματος εκτός Αθηνών και οι εντυπώσεις ήταν θετικές. Αρχικά, ο Γιώργος ο Υφαντής, εκ μέρους του ΚΠΕ, παρουσίασε τις δράσεις και τα προγράμματα που υλοποιούνται εκεί, ενώ στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Κώστας Στυλιάδης, πρόεδρος του παραρτήματος της ΠΕΕΚΠΕ κεντρικής Μακεδονίας. Ακολούθως, ο Σταύρος Καραγεωργάκης, μεταφραστής ενός εκ των σημαντικότερων βιβλίων της δρ. Jane Goodall, του βιβλίου με τίτλο «Στη σκιά του Ανθρώπου», έκανε παρουσίαση της ζωής και του έργου αυτής της λαμπρής επιστήμονος. Έπειτα,  η Άννα Κατωγυρίτη, συν-ιδρύτριας και πρόεδρου της οργάνωσης Jane Goodall’s Roots&Shoots Greece, παρουσίασε το πρόγραμμα Roots&Shoots και  μίλησε περισσότερο και για τη δουλειά του Ινστιτούτου στην Αφρική.  Η παρουσίαση έκλεισε με γόνιμο διάλογο πάνω στο πρόγραμμα και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των εκπαιδευτικών, οι οποίοι είχαν έρθει από διάφορες πόλεις της κεντρικής Μακεδονίας. Ευχαριστούμε πολύ το ΚΠΕ Κορδελιού και την ΠΕΕΚΠΕ για το βήμα που έδωσαν στην ομάδα του «Roots&Shoots Greece». Ελπίζουμε ότι θα ακολουθήσουν αντίστοιχες παρουσιάσεις και σε άλλες πόλεις. Η δρ. Τζέιν Γκούντολ θα επισκεφθεί ξανά, σύντομα, τη χώρα μας για να δώσει ομιλία στην Θεσσαλονίκη και να γνωρίσει από κοντά ομάδες Roots & Shoots που θα έχουν δημιουργηθεί στην Β. Ελλάδα.

Σημειώσεις:

Περισσότερες πληροφορίες  για το πρόγραμμα μπορείτε να μάθετε μέσω της ελληνικής ιστοσελίδας www.rootsandshoots.gr ή της κεντρική: www.rootsandshoots.org. H σελίδα μας στο Facebook: @RootsandShootsGreece. Για περισσότερες πληροφορίες μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας μέσω email: rsgreece@janegoodall.org.

Δείτε το ενημερωτικό φυλλάδιο εδώ

Στα ελληνικά υπάρχουν διαθέσιμα τα παρακάτω βιβλία της δρ. Τζέιν Γκούντολ:

1. «Στη Σκιά του Ανθρώπου» (In the Shadow of Man), Γκούντολ Τ., Μετάφραση: Σταύρος Καραγεωργάκης, Εκδόσεις Αντιγόνη
2. «Στα χνάρια της Ελπίδας»,  Γκούντολ, Μπερμαν Φ, Μετάφραση: Παπασταύρου Άννα, Εκδόσεις: Ωκεανίδα
3. Οι νεαροί χιμπαντζήδες του Γκόμπε (παιδικό βιβλίο), Γκούντολ Τ, Μετάφραση: Άννα Κατωγυρίτη, Εκδόσεις Πατάκη
4. «Ο αετός και ο τρυποκάρυδος» (παιδικό βιβλίο), Γκούντολ Τ, Μετάφραση: Άννα Κατωγυρίτη, Εκδόσεις: Πατάκη

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το