Εναλλακτικοί τρόποι Θέρμανσης – Εξοικονόμηση ενέργειας. Απεξάρτηση από το Πετρέλαιο

Εισαγωγή

Φέτος (Σχολικό έτος 2012-13), στην περιβαλλοντική μας ομάδα  του 2^ου Γυμνασίου Ωραιοκάστρου - Θεσσαλονίκης, μελετήσαμε με ποιους τρόπους θα μπορούσαμε να θερμάνουμε τα σπίτια μας, εκτός από το πετρέλαιο.

Αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με αυτό το θέμα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που περνάει η πατρίδα μας, αλλά και της αύξησης της τιμής του πετρελαίου που έκανε δύσκολη τη χρήση του για τα περισσότερα νοικοκυριά.

Μελετήσαμε τις μορφές ενέργειας, τις ζωγραφίσαμε σε χαρτόνι και γνωρίσαμε  μέσα από ενδιαφέροντα video την ανάγκη για εξοικονόμηση ενέργειας. Είδαμε που οδηγείται ο πλανήτης μας από την υπερκατανάλωση ενέργειας και αποφασίσαμε να κάνουμε κάτι ο καθένας στο σπίτι του και για λογαριασμό του.

Στη συνέχεια μιλήσαμε για την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση και τους τρόπους που μπορούμε να θερμάνουμε το χώρο μας εκτός από το πετρέλαιο.

Χωριστήκαμε σε μικρές ομάδες και κάθε μια από αυτές μελέτησε έναν διαφορετικό τρόπο θέρμανσης και στη συνέχεια παρουσιάσαμε τις εργασίες μας στους συμμαθητές μας.

Οι εργασίες μας:  Είδη θέρμανσης

Μέσα από την εργασία μας, ανακαλύψαμε ότι θα μπορούσαμε να θερμάνουμε το σπίτι μας :

-Με ξυλόσομπα ή ξυλολέβητα όπου θα μπορούσαμε να καίμε ξύλα ή μπρικέτες.

Η ξυλόσομπα αποτελεί τον πλέον παραδοσιακό τρόπο θέρμανσης και τον πλέον οικονομικό

Η απόδοσή της δεν είναι πολύ μεγάλη  εκτός αν μετατραπεί με ειδική εγκατάσταση σε ξυλολέβητα οπότε μπορεί να θερμαίνει όλο το σπίτι.

Η απόδοση της σόμπας εξαρτάται από το καύσιμο που επιλέγουμε.

Τα τελευταία χρόνια αυξάνουν αυτοί που προτιμούν για καύσιμη ύλη μπρικέτες.

Σήμερα χρησιμοποιούνται πολύ, ειδικές σόμπες που καίνε pellets.

Μπρικέτες διαφόρων τύπων

Μπορούμε να επιλέξουμε τζάκι απλό  ή ενεργειακό με το οποίο μπορούμε να θερμάνουμε ολόκληρο το σπίτι.

Στο ενεργειακό τζάκι αξιοποιούμε τον θερμό αέρα που βρίσκεται γύρω από την εστία και μπορούμε να τον διοχετεύσουμε μέσα στο δωμάτιο ή και σε άλλα δωμάτια και να τα θερμάνουμε.

 Μπορούμε ακόμη να θερμάνουμε με αυτόν τον αέρα νερό που αν κυκλοφορήσει μέσα σε σώματα καλοριφέρ μπορεί να θερμάνει όλο το σπίτι

-Μιλήσαμε για το φυσικό αέριο, τι είναι, που υπάρχει και αν συμφέρει η χρήση του

Το φυσικό αέριο, που χρησιμοποιείται πολύ στα σπίτια για θέρμανση και μαγείρεμα, έχει σημαντικά πλεονεκτήματα ως καύσιμο.

Πρόκειται για μια απλή ένωση—αποτελείται κυρίως από μεθάνιο—και κάνει καθαρή καύση.

Εκπέμπει πολύ λιγότερο άνθρακα απ’ ό,τι η βενζίνη και δεν εκπέμπει καθόλου καπνό, αιθάλη και σωματίδια.

Το φυσικό αέριο είναι ένα φυσικό προϊόν που βρίσκεται σε υπόγεια κοιτάσματα της γης και είτε συναντάται μόνο του είτε συνυπάρχει με κοιτάσματα πετρελαίου. Το φυσικό αέριο υπάρχει σε μεγάλα αποθέματα που ήδη έχει διαπιστωθεί ότι επαρκούν τουλάχιστον 100 έτη σε χώρες όπως η πρώην Σοβιετική Ένωση, το Ιράν, το Κατάρ, το Ιράκ, η Νιγηρία, η Αλγερία, οι ΗΠΑ κ.ά.

-Είδαμε ακόμη τα ηλεκτρικά σώματα , αερόθερμα , καλοριφέρ λαδιού και τα κλιματιστικά.

Εάν σφραγίσουμε κατά τον δυνατόν τις χαραμάδες και τα κενά στις πόρτες και τα παράθυρα, ένας μικρός χώρος μπορεί να ζεσταθεί αρκετά ικανοποιητικά με ένα αερόθερμο ή μια μικρή ηλεκτρική θερμάστρα και με πραγματικό κόστος 10-20 λεπτά του ευρώ ανά ώρα λειτουργίας.

Το ηλεκτρικό καλοριφέρ λαδιού είναι καταλληλότερο για μόνιμη χρήση από το αερόθερμο και τις ηλεκτρικές θερμάστρες. Αργεί λίγο να ζεσταθεί αλλά αντίστοιχα αργεί να κρυώσει. Είναι ασφαλέστερο για σπίτια με μικρά παιδιά αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να ζεσταίνει μεγάλους χώρους.

Το κλιματιστικό δεν λειτουργεί μόνο για την ψύξη αλλά και για την θέρμανση του χώρου. Είναι πολύ αποδοτικός και οικονομικός τρόπος θέρμανσης σε μια εποχή που το ηλεκτρικό ρεύμα είναι φθηνότερο από το πετρέλαιο.

Μελετήσαμε ακόμη και πιο μοντέρνους τρόπους θέρμανσης όπως η υπέρυθρη ενέργεια που θερμαίνει  το σπίτι μας με ειδικά panel  ή με ενδοδαπέδια θέρμανση και πάντα με την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος.

Οι υπέρυθρες ακτίνες είναι ηλεκτρομαγνητικά κύματα κάτω από την περιοχή της ερυθρής περιοχής του ορατού φωτός

Η υπέρυθρη θερμική ακτινοβολία χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια για θεραπευτικούς σκοπούς και μπορεί να χαρακτηριστεί ως απολύτως ασφαλής.

Η θερμική υπέρυθρη ακτινοβολία εκπέμπεται κι από τον ήλιο.

 Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της είναι

Απόλυτη αυτονομία θέρμανσης

Δεν χρειάζεται χώρος για λεβητοστάσιο και δεξαμενή πετρελαίου

Αφήνει ελεύθερους τους τοίχους για χαμηλά έπιπλα

Υγιεινή θέρμανση, στεγνώνει την υγρασία από τους τοίχους (προστατεύει το κτίριο από την διάβρωση και είναι ευεργετικό για την υγεία των ανθρώπων, καρδιακά, αρθρίτιδες κλπ.)

-Ανακαλύψαμε κι άλλους τρόπους θέρμανσης όπως η αντλία θερμότητας που εκμεταλλεύεται τη θερμότητα του αέρα προς όφελός μας.

Η αντλία θερμότητας είναι η συσκευή που αντλεί θερμική ενέργεια από μια θερμή δεξαμενή που βρίσκεται σε χαμηλή θερμοκρασία προς μια καταβόθρα (συνήθως αέρας ή νερό) που βρίσκεται σε υψηλότερη θερμοκρασία είτε  με την χρήση μηχανικού έργου είτε με την βοήθεια μιας θερμής δεξαμενής πολύ υψηλής θερμοκρασίας.

—Η πιο κοινή πηγή άντλησης θερμότητας για τέτοιες μηχανές είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας και το έδαφος.

Γνωρίσαμε ακόμη τη Γεωθερμία.

Γεωθερμία, με την ευρύτερη έννοια, είναι η θερμική ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και παραμένει σταθερή καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, σε αντίθεση με τη θερμότητα της επιφάνειας του εδάφους, που αυξομειώνεται ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες.

Με τη γεωθερμική αντλία θερμότητας και το δίκτυο σωληνώσεων που τοποθετείται λίγα μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους ή του υγρού στοιχείου (πηγάδι, θάλασσα, λίμνη κλπ), επιτυγχάνεται η ανταλλαγή θερμότητας (από και προς το έδαφος), διατηρώντας τη θερμοκρασία του χώρου που μας ενδιαφέρει σταθερή (περίπου στους 20^οC-23^οC).

Μελετήσαμε για  την τηλεθέρμανση και αποφασίσαμε να επισκεφθούμε τις εγκαταστάσεις της τηλεθέρμανσης στην Πτολεμαϊδα.

Τηλεθέρμανση (Τ/Θ) είναι η παροχή θέρμανσης με ειδικό δίκτυο  αγωγών που μεταφέρουν ζεστό νερό, το οποίο θερμαίνεται σε λέβητες, συνήθως σε θερμοηλεκτρικά εργοστάσια, αρκετά μακριά από το χώρο κατανάλωσης. Είναι δηλαδή η θέρμανση των κτιρίων μιας πόλης ή ενός τμήματος της πόλης από κεντρικό καυστήρα και όχι από ατομικούς.

Σήμερα εγκαταστάσεις Τ/Θ διαθέτουν οι πόλεις της Κοζάνης, Πτολεμαΐδας, Αμύνταιου, Φιλώτα και Μεγαλόπολης που αξιοποιούν το θερμικό φορτίο των γειτονικών θερμοηλεκτρικών σταθμών.

Εγκατάσταση τηλεθέρμανσης υπάρχει επίσης στις Σέρρες

Μεγαλύτερη εντύπωση από όλα όσα μάθαμε μας έκανε το βιοκλιματικό σπίτι. Καταλήξαμε μάλιστα στο συμπέρασμα ότι το καλύτερο από όλα θα ήταν να είχε ο καθένας μας ένα βιοκλιματικό σπίτι. Επισκεφθήκαμε μάλιστα το ΚΠΕ Κορδελιού που στεγάζεται σε ένα βιοκλιματικό κτίριο.

Το βιοκλιματικό σπίτι είναι ένα σπίτι που καταναλώνει τη λιγότερη δυνατή ενέργεια για να θερμανθεί και να δροσιστεί.

Αυτό γίνεται με την αρχιτεκτονική του αλλά και με τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν στην τοιχοποιία έτσι ώστε να εμποδίζεται η απώλεια θερμοκρασίας από το εσωτερικό του σπιτιού

Η έρευνα μας : Ερωτηματολόγιο και δράσεις της ομάδας  μας

Μετά από αυτά καταστρώσαμε ένα ερωτηματολόγιο και κατεβήκαμε στην αγορά της Θεσσαλονίκης και του Ωραιοκάστρου για να ρωτήσουμε τους πολίτες πως προτίμησαν να θερμάνουν τα σπίτια τους φέτος.

Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας τα επεξεργαστήκαμε στο Excel και πήραμε κατατοπιστικά διαγράμματα που μας έδειχναν τα εξής:

-Στην πόλη της Θεσσαλονίκης οι περισσότεροι θερμαίνονται με αέριο.

-Στο Ωραιόκαστρο οι περισσότεροι προτιμούν το τζάκι.

Συγκρίναμε τον αριθμό των πολιτών που χρησιμοποίησαν φέτος πετρέλαιο με αυτούς που χρησιμοποίησαν άλλα μέσα θέρμανσης και το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό. Στη Θεσσαλονίκη αυτοί που προτίμησαν πετρέλαιο είναι το 1/4  από αυτούς που διάλεξαν κάτι άλλο ενώ στο Ωραιόκαστρο το 1/3.

Στην ερώτηση «Αν σας δινόταν η ευκαιρία να αλλάξετε μέσον θέρμανσης ποιο θα προτιμούσατε», σάρωσε το αέριο.

Ενώ οι περισσότεροι μας δήλωσαν ότι θεωρούν το μέσον θέρμανσης που επέλεξαν σχετικά οικονομικό και αρκετά αποδοτικό.

Συμπεράσματα

Μέσα απ’ όλα αυτά ωφεληθήκαμε όλα τα παιδιά που συμμετείχαμε σε πολλούς τομείς.

• Μάθαμε πολλά καινούρια πράγματα, πολλά από τα οποία μας εξέπληξαν.
• Συνεργαστήκαμε γόνιμα μεταξύ μας.
• Γνωριστήκαμε καλύτερα.
• Γίναμε ομάδα και μάθαμε να κινούμαστε και να ενεργούμε σαν ομάδα.
• Ξεπεράσαμε τον εαυτό μας, νικήσαμε την συστολή μας , πλησιάσαμε τους συμπολίτες μας.
• Δεχτήκαμε την απόρριψη από μερικούς αλλά και την επιβράβευση άλλων

Η συμμετοχή μας σ’ αυτήν την περιβαλλοντική ομάδα ήταν μια αξέχαστη εμπειρία.