Διλήμματα της εποχής και στην Εκπαίδευση

Η βαθιά και πολύπλευρη κρίση που βιώνουμε, φαίνεται να δημιουργεί μια τεράστια πίεση και ανάγκη για βαθιές και ουσιαστικές αλλαγές σε κάθε πεδίο της ζωής μας, ανεξάρτητα προς ποια κατεύθυνση τις αντιλαμβάνεται ο καθένας και εδώ ακριβώς βρίσκονται οι δυσκολίες.

Επιπλέον, οι λύσεις που αναζητούνται μέσα στη δίνη των προβλημάτων, προωθούνται κυρίως ως μονόδρομοι:

1) στην οικονομία – ο δρόμος της αγοράς και του ανταγωνισμού,

2) στην πολιτική – ο δρόμος της οικονομικής μεγέθυνσης – του καπιταλισμού,

3) στην ενέργεια – ο δρόμος πρωτίστως του άνθρακα, παρά την κλιματική αλλαγή,

4) στην επιστήμη – ο δρόμος των ειδικών και της καινοτομίας

5) στην κοινωνία – ο δρόμος του ατομικισμού

Στην εκπαίδευση, αρκούν μόνο η «στρατηγική» έρευνα στον ακαδημαϊκό χώρο και «οι καλές εκπαιδευτικές πρακτικές» στο σχολείο, από ευαίσθητους εκπαιδευτικούς, για να συμβάλλουν στη λύση του αδιεξόδου;

(Βλέπε: τα κείμενα - για το αειφόρο σχολείο, την ανακύκλωση, τον καταναλωτισμό - στην Ενότητα: Π.Ε στο σχολείο και την ερευνητική εργασία για «την αειφόρο μετακίνηση» της Β. Ιππέκη και Αλ. Γεωργόπουλου)

Μήπως πρέπει να αναζητήσουμε τη μεγάλη εικόνα, το «νέο παράδειγμα», για να κατανοήσουμε τα διλήμματα, τις αντιφάσεις και τις συγκρούσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε στην εποχή της κρίσης και μέσα στην εκπαίδευση;

Μπορεί οι θεωρίες μάθησης – όπως είναι αντιληπτό – να μεταβάλλονται ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε εποχής (θεωρίες: της ανακάλυψης, του κονστρακτιβισμού, του επιστημονικού γραμματισμού κλπ) και ενώ παραμένει κυρίαρχη η σύνδεση της εκπαίδευσης με την οικονομία, στην κορύφωση της κρίσης, ο νέος προσανατολισμός που διαφαίνεται είναι: η αξία της γνώσης  να ανεβαίνει μόνο όταν είναι νέα γνώση (δημιουργικότητα) και μάλιστα εφαρμόσιμη σε κάποια παραγωγική διαδικασία (καινοτομία).

Η αντίφαση είναι φανερή!

Πως μπορεί ένα σχολείο να καλλιεργήσει τη δημιουργικότητα, όταν ολόκληρη η εκπαιδευτική διαδικασία προσανατολίζεται στις «ορθές ιδέες» και αντιλήψεις που πρέπει να συμπίπτουν με το προεπιλεγμένο πάντα προς μάθηση περιεχόμενο;

Ενώ στον ακαδημαϊκό χώρο, η παραγόμενη γνώση αξιολογείται μόνο όταν έχει άμεσο αγοραστικό ενδιαφέρον, περιορίζοντας έτσι την ακαδημαϊκή ελευθερία και «υποβαθμίζοντας» τις επιστήμες του ανθρώπου;

Συμβολή στη συζήτηση για να αναζητηθούν απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα, είναι και το άρθρο:

«Ο απογαλακτισμός της Π.Ε από τις φυσικές και περιβαλλοντικές επιστήμες» των Αλ. Γεωργόπουλου και Β. Ιππέκη.

Μια συζήτηση που έχει ανοίξει στο 6^ο Συνέδριο της ΠΕΕΚΠΕ, τον Δεκέμβρη του 2012 και συνεχίζεται.