Να ξεκινήσουμε ξανά από την αρχή;

Βιώνουμε μια βαθειά και πολύπλευρη κρίση που αγγίζει κάθε πλευρά της ζωής μας. Βεβαιότητες ανατρέπονται, σταθερές μετατοπίζονται. Ανάγκη λοιπόν να ξαναδούμε τα πράγματα από την αρχή;

Το Πόρισμα της Επιτροπής Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία - στην εισαγωγή του - στο ερώτημα: “σχετίζεται η κρίση με την Παιδεία;” ορθά τοποθετεί την εκπαίδευση και ευρύτερα την παιδεία μέσα στον φαύλο κύκλο των αιτίων και των αποτελεσμάτων αυτής της πολυδιάστατης κρίσης. Επιπλέον, προσδιορίζει την αναγκαιότητα αλλαγών και  εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων στην τομή δύο νοητών αξόνων. Ο πρώτος άξονας  αφορά τις μεγάλες αλλαγές της εποχής μας, που θεμελιώνονται στην εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού, επιχειρώντας ορθά παρεμβάσεις, για ψηφιακή στροφή στην εκπαίδευση, οπτικοακουστικό γραμματισμό και καλλιτεχνική παιδεία, ειδική αγωγή και αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών κ.α. Ο δεύτερος άξονας αφορά τις “ενδημικές” αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος, που επιδεινώθηκαν και επιδεινώνονται λόγω της κρίσης και απαιτούν επανασχεδιασμό και νέες λύσεις.

Αν δεχτούμε όμως  ότι το πραγματικό πρόβλημα της κρίσης κρύβεται κάτω από την κρίση του κυρίαρχου συστήματος ιδεών, αντιλήψεων και αξιών, τότε ίσως θεωρήσουμε σοβαρή την παράλειψη κάποιας αναφοράς, σε ζητήματα εκπαίδευσης για το περιβάλλον και την αειφορία και της ανάγκης εμποτισμού ολόκληρης της εκπαίδευσης με την περιβαλλοντική οπτική και την οικολογική σκέψη. Προϋπόθεση για την ανάπτυξη ολιστικών θεωρήσεων και υπέρβασης  της καρτεσιανής λογικής, του κατατεμαχισμού, της αποσπασματικής γνώσης και των δυϊσμών (κουλτούρα/φύση, νους/σώμα, περιβάλλον/ανάπτυξη). Προϋπόθεση επίσης για να αναζητηθούν οι αλληλεξαρτήσεις και αλληλοσυνδέσεις της πραγματικότητας και να αναθεωρηθεί η μηχανιστική, γραμμική, στατική και όχι δυναμική αντίληψη των πραγμάτων.

Η αναφορά  μόνο σε διαθεματικές  και φιλο-διερευνητικές προσεγγίσεις στην ευέλικτη ζώνη και σε projects, που μπορεί να πραγματοποιούνται στο σχολείο ίσως δεν αρκεί, εφόσον όλοι συνειδητοποιούμε ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή για την ανθρωπότητα.

Η συνειδητοποίηση ίσως ότι βρισκόμαστε σε σταυροδρόμι αναζήτησης  προοπτικών για το μέλλον και αναγκαίων αλλαγών, να οδηγεί τους εκπαιδευτικούς που εμπλέκονται με την Περιβαλλοντική εκπαίδευση (Π.Ε), να «ρίχνουν» την ερευνητική ματιά  τους σε ζητήματα αξιολόγησης εφαρμογής προγραμμάτων  Π.Ε (κ. Ελένη Ρώσσιου) ή των  θεσμοθετημένων υποστηρικτικών δομών της Π.Ε, όπως είναι τα  των Κέντρα Π.Ε, (κ. Χριστίνα Νομικού), καθώς επίσης και να διερευνούν τις αντιλήψεις των φοιτητών για τα περιβαλλοντικά ζητήματα (κ. Αθανασία Χοτίδου). Ενώ η επιτυχία του 1ου φεστιβάλ Π.Ε της Δ/νσης Π.Ε Δυτικής Θεσσαλονίκης αναδεικνύει, πως μέσα από την δημιουργικότητα και την καλλιέργεια δεξιοτήτων, ευαισθητοποιούνται τα παιδιά στα ζητήματα του περιβάλλοντος (κ.κ. Βασιλική Ιππέκη & Αθηνά Παμπουκίδου).