Οδοιπορικό στην Πόλη

«Η Περιβαλλοντική Αγωγή στη Δ/θμια Εκπαίδευση» - (Φεβρουάριος 2009)

Η απόφαση της διοργάνωσης ημερίδας στην Κωνσταντινούπολη, στο Ζωγράφειο Λύκειο το 2009 ξεκίνησε από τη διάθεση να γίνει γνωστή η Περιβαλλοντική Αγωγή στα σχολεία της ομογένειας αφ΄ ενός, αλλά και αφ΄ ετέρου, να εξασφαλιστεί η ηθική συνδρομή της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου στο όλο «εγχείρημα», προκειμένου, να προκύψει στους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς η ευκαιρία να «κοινωνήσουν» τις ιδέες του, τη γνώση του, την τοποθέτησή του πάνω στο περιβαλλοντικό ζήτημα!
Έτσι απευθυνθήκαμε στην Παναγιότητα του και εκθέσαμε τον προβληματισμό μας, αιτούμενοι παράλληλα να τεθεί υπό την αιγίδα του ‘’ημερίδα’’ με θέμα, που αφορούσε στην περιβαλλοντική εκπαίδευση. Υπογραμμίσαμε λοιπόν πως το ξεκίνημά μας, ως δασκάλων, έγινε σε μια κοινωνία πιο εξωστρεφή, πιο αισιόδοξη, ανοιχτή στις προκλήσεις της εποχής της.

Ήταν τότε, πριν από 25-30 χρόνια, που ο κόσμος άφηνε πίσω τους διχασμούς του παρελθόντος, υπερβολές ή αστοχίες κι έψαχνε το δρόμο του στο μέλλον, δίνοντας την εντύπωση ότι συνδύαζε το παλιό και το σταθερό με το νέο και το ελπιδοφόρο. Ζούσαμε τότε μια αλλαγή, τη θέλαμε και την υποστηρίζαμε στις τάξεις μας και στους μαθητές μας. Ο λόγος μας είχε βάση αξιών, υποστηριζόμενος από το ‘’ ταμείο’’ των κλασσικών μας σπουδών, μας παρείχε το δικαίωμα να ανατρέχουμε σε παραδείγματα, που συνέβαλαν στην προαγωγή και στην ανάδειξη της προσωπικότητας των παιδιών, που συμμετείχαν στην εκπαιδευτική διαδικασία ενεργά , γιατί πίστευαν σ’ αυτήν και στην αξιοκρατική προοπτική της.

Έτσι η Περιβαλλοντική αγωγή, ως απαίτηση, ως τρόπος διδασκαλίας, ως βιωματική προσέγγιση άρχισε να εμφανίζεται στα σχολεία. Να διαμορφώνονται οι περιβαλλοντικές ομάδες , ως κάτι πρωτόγνωρο. Ν΄ αναδεικνύονται ευαισθητοποιημένοι δάσκαλοι και οπωσδήποτε, να κερδίζει το σχολείο, μέσα από τη συνεργατική ομαδοκεντρική διαπαιδαγώγηση, την αλληλεπίδραση , την ανάδειξη των δεξιοτήτων των μαθητών, που συμμετείχαν με προθυμία και όρεξη χωρίς την ετικέτα του ‘’ζωηρού’’ του ‘’άριστου’’ του ‘’καλού’’ μαθητή.
Σε συμφωνία λοιπόν με την οργανωτική επιτροπή και με προτροπή του Οικουμενικού Πατριάρχη, διατυπώθηκε ο τίτλος της ημερίδας « Η Περιβαλλοντική Αγωγή στη Δ/θμια Εκπαίδευση» (Φεβρουάριος 2009), με στόχο, να τονιστεί η ανάγκη της διαμόρφωσης ενεργών πολιτών μέσα από τα περιβαλλοντικά προγράμματα που υλοποιούνται στη διάρκεια του σχολικού έτους και αποβλέπουν στην ευαισθητοποίηση των μαθητών, στην ανάπτυξη δράσεων και βιωματικών προσεγγίσεων στο αστικό φυσικό και βιώσιμο περιβάλλον.
Οι εισηγητές άνθρωποι της εκπαιδευτικής κοινότητας. Σχολικοί σύμβουλοι, υπεύθυνοι γραφείου Π.Ε. και κέντρων περιβαλλοντικής αγωγής προσπάθησαν να δώσουν την εικόνα του έργου, που γίνεται στα σχολεία, έργου, που δεν αποβλέπει σε διθυραμβικούς απολογισμούς αλλά διεκδικεί το κέρδος στον ισολογισμό της αξιολόγησής του.

«Άνθρωπος – Αειφορία – Περιβάλλον» -  (Μάρτιος 2010)

Μάρτιος 2010, στην Πόλη, στο Ζωγράφειο Λύκειο και υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχου κατατίθεται το θέμα της δεύτερης κατά σειρά ημερίδας «΄Ανθρωπος – Αειφορία – Περιβάλλον». « Το ‘’φυλάξαι και εργάζεσθαι’’ τον’’ κόσμον’’, κατά τη ‘’θεία επιταγή’’, αποτελεί τον’’ οδηγό’’ των εισηγήσεών μας, ενώ η προτροπή για την επιδίωξη μιας ποιοτικότερης ζωής, που θα στηρίζεται στην παιδεία και όχι μόνο στα υλικά αγαθά μας άφησε, ως ‘’ επιμύθιο’’, την πρόταση πως ‘‘το λιγότερο είναι το περισσότερο’’ για την εποχή της υπερβολής και της υπερκατανάλωσης των υλικών και πνευματικών αγαθών, που διανύουμε…!!!

«Πόλις – Πολίτης – Περιβάλλον» - (Φεβρουάριος 2011)

Φεβρουάριος 2011, «Πόλις – Πολίτης – Περιβάλλον» το θέμα της επόμενης χρονιάς είχε ως στόχο την ανάδειξη του Περιβάλλοντος των Μεγαλουπόλεων. Τη βιωσιμότητά τους στο χρόνο και στην ιστορική συγκυρία, το σχεδιασμό του  «Αειφορικού» μοντέλου ανάπτυξης για την αντιμετώπιση της καθημερινότητας και τον πολίτη ως «ενεργό» πρωταγωνιστή με «εντυπωμένες» στο συλλογικό του ασυνείδητο ιδέες, εικόνες, πρακτικές, που ποικίλλουν ανάλογα με την παιδεία, τη θέση, τη ζωή, τις οικονομικές και κοινωνικές δεσμεύσεις, σε μια κοινωνία, που φαίνεται πιο κλειστή, πιο φοβισμένη, μονοδιάστατη παρ’ όλα τα ταξίδια, τις σπουδές, το καλύτερο επίπεδο ζωής.

«Διαλεκτική Σχέση Αξιών – Περιβαλλοντική κρίση» - (Μαρτίου 2013)

1η Μαρτίου 2013, μεσούσης της κρίσης και με μια ομοψυχία ’’ καχυποψίας’’, να πλανάται, ως γενικότερο κλίμα, υπογράψαμε το θέμα της φετινής χρονιάς «Διαλεκτική Σχέση Αξιών - Περιβαλλοντική κρίση»
«Υπάρχει λοιπόν στις πόλεις
πέραν του μυστηρίου και των κλισέ
η αρχαιολογία του μέλλοντος…
το αχάλαστο και το ασύντριφτο, οι ποιητές,
το νιώθεις εξάλλου: χτίζουμε με μπετόν
αλλά σκεφτόμαστε με πέτρες»
Γ. Σκαμπαρδώνης «Επί πτερύγων Βαρδάρη»

Επιχειρήσαμε, ως προλογικό σημείωμα, την παραπάνω ποιητική διατύπωση, γιατί καταλήξαμε στη διαπίστωση πως δεν ακούμε πια τους ποιητές μας και προτιμούμε το αδιέξοδο από οποιαδήποτε λύση. ‘’Καχυποψία’’ ή ‘’ Επιφύλαξη’’ κάνει δύσκολη την εκπαιδευτική μας προσπάθεια και αυτό έχει αντίκτυπο στο μέλλον των κοινωνιών, αφού το σχολείο αποτελεί το ‘’φυτώριο’’ των αυριανών πολιτών. ΄Ισως φταίει το γεγονός ότι τόσα χρόνια δε λύσαμε κανένα πρόβλημα. Αφήσαμε τα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα νοσοκομεία να βουλιάζουν κάτω από την κακοδιαχείριση και τα χρέη, μάθαμε να ζούμε με ‘’δανεικά’’ σαν να μην έπρεπε ποτέ να τα αποπληρώσουμε. Εγκαταλείψαμε τα κέντρα των πόλεών μας, όπως εγκαταλείψαμε και τους λαθρομετανάστες στα χέρια των συμμοριών.

Καλλιεργήσαμε τη νοοτροπία της ‘’ήσσονος’’ προσπάθειας και της «μέγιστης απαίτησης» χωρίς να αξιολογούμε τις αποδόσεις μας, χωρίς να μας παραδειγματίσει ο προβληματισμός των πατέρων, των φιλοσόφων, των ποιητών, που συγκροτούν το ‘’αχάλαστο’’ και ‘’ασύντριφτο’’ στην αρχαιολογία του μέλλοντος.

Προβάλλαμε το προσωπικό ’’θέλω’’, μπροστά στο κοινωνικά’’ ζέον’’ και χάσαμε ως δάσκαλοι την αισιοδοξία και την ορμή των πρώτων χρόνων της διδακτικής μας προσπάθειας.

Η αδυναμία να προσδιορίσουμε τα ‘’επερχόμενα’’, μας καθηλώνει στην αξιολόγηση του παρόντος ως μοναδικής χρονικής στιγμής, όπου προσδιορίζεται το ‘’πρόσωπο’’ και καταλήξαμε στο λόγο του «Εκκλησιαστή» της Παλαιάς Διαθήκης , «Το ευ ζην και το ευ πράττειν» είναι η μόνη μη ματαιότης της ματαιότητάς μας’’, ως αισιόδοξη πρόταση, για το συμπέρασμα της ημερίδας.

Τέσσερα χρόνια υπό την αιγίδα της Α.Θ. Παναγιότητας του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ Βαρθολομαίου το οδοιπορικό στην Πόλη, στα σχολεία της ομογένειας, οι περιβαλλοντικοί προβληματισμοί και οι εισηγήσεις των επιστημόνων, που μας υποστήριξαν με τη γνώση τους, η φιλοξενία των « Ρωμιών» εκπαιδευτικών στο Ζωγράφειο Λύκειο, στο Ζάππειο, στη Μεγάλη του Γένους Σχολή , στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, βεβαιώνουν σαφώς, ότι μπορεί να χτίζουμε με ‘’μπετόν’’, όμως σκεφτόμαστε με πέτρες, με τα ‘’λιθάρια’’ της προσωπικής πρωτοβουλίας, που στήνονται ξεχωριστά από τον καθένα για ένα συλλογικό αποτέλεσμα και ίσως αυτό πρέπει να τονίζουμε ως δάσκαλοι.

Παράλληλα με την προβολή της ηθικής δέσμευσης που διατυπώθηκε δια του στόματος του Παναγιότατου «Αν δεν υπάρχει Θεός όλα επιτρέπονται» (Ντοστογέφσκυ), τονίζοντας την αξία της λειτουργίας της ηθικής συνείδησης ως δεσμευτικού παράγοντα για κάθε περιβαλλοντική ανατροπή.

Ευχαριστίες

Ευχαριστούμε την ΠΕΕΚΠΕ που μας πρόσφερε την ευκαιρία της παραπάνω αναδρομής και της δημοσιοποίησης της δράσης, που καταγράφει πέρα από το επιστημονικό περιβαλλοντικό προβληματισμό. Τα σημεία των καιρών!!!
Επίσης τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
-Ελευθερίου Κορδελιού – Βερτίσκου
-Κιλκίς
-Έδεσσας
που στήριξαν τη φετινή προσπάθειά μας, την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, τις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης και Έδεσσας, το Ζωγράφειο Λύκειο της Πόλης και βέβαια όλους τους εκπαιδευτικούς απ’ όλη την Ελλάδα που ανταποκρίνονται στην πρόσκλησή μας!!