Παραμύθια με τα Σκουπίδια
Τη σχολική χρονιά 2011-2012, στο 55ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών, εκπονήσαμε για τέσσερις μήνες με τα παιδιά της Πρώτης Τάξης του Δημοτικού Σχολείου, το Πρόγραμμα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με Θέμα: “Παραμύθια με τα Σκουπίδια”.
Η επιλογή του θέματος
Βασικό κριτήριο για την επιλογή του Θέματος ήταν ότι τα Σκουπίδια που συναντούμε στη γειτονιά μας ανήκουν στο κοντινό περιβάλλον των μαθητών και των μαθητριών μας κι αποτελούν κοινή εμπειρία μιας πολυπολιτισμικής τάξης αφού τα παιδιά προέρχονται από χώρες όπως Ελλάδα, Αλβανία, Πολωνία, Ουκρανία, Ρουμανία, Γεωργία, Τουρκία και Νιγηρία, όπου παντού πρέπει να γίνεται Ανακύκλωση. Για το λόγο αυτό, το Πρόγραμμά μας αυτό συνδέθηκε με τις εμπειρίες και τα προσωπικά βιώματα των παιδιών, τα οποία ενημερώνονται κι ευαισθητοποιούνται στο ότι πρέπει να έχουμε ένα καθαρό περιβάλλον για την υγεία μας, όχι μόνο για μας, αλλά και για τις επόμενες γενιές (έννοια Αειφορίας). Οι στόχοι που τέθηκαν ήταν γνωστικοί, συναισθηματικοί, ψυχοκινητικοί και περιβαλλοντικοί.
Η Διαδικασία
Αρχικά, επισκεφτήκαμε, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δραπετσώνας και πήραμε μέρος στο Πρόγραμμα «Δεν πετάω… ανακυκλώνω». Πήγαμε, επίσης, και στο Κέντρο Ανακύκλωσης Αλουμινίου στο Μαρούσι. Στη συνέχεια, οι μαθητές κι οι μαθήτριές μας εργάστηκαν σε Δυάδες πάνω σε δέκα Παιχνίδια Γνωριμίας και Συνεργασίας. Έγινε και συζήτηση σχετικά με τα Σκουπίδια και την Ανακύκλωση και δημιουργήσαμε την «Αράχνη» του Θέματός μας.
Στο Κύριο Μέρος του Προγράμματός μας, τα παιδιά χωρίστηκαν σε πέντε ανομοιογενείς Ομάδες ως προς το φύλο και τις ικανότητες, δηλαδή ήταν ανακατεμένα αγόρια και κορίτσια και καλύτεροι μαθητές και μαθήτριες με τους πιο αδύνατους.
Διαβάσαμε μέσα στην Τάξη Πέντε Παραμύθια σε σχέση με το Θέμα μας:
(α) το «Σκουπιδιστάν», (β) το «Ο κύριος Μπεν, η Μου και τα Σκουπίδια», (γ) το «Δρακοπαραμύθι», (δ) το «Μια νύχτα στη χωματερή» και (ε) το «η κυρία Ανακύκλωση και οι φίλοι της»)
Με βάση αυτά, οι μαθητές κι οι μαθήτριες της Πρώτης Τάξης του Δημοτικού απάντησαν σε ερωτήσεις κατανόησης, ζωγράφισαν κι έγραψαν σε Ομάδες κάτι που τους άρεσε πολύ ή κάτι που τους έκανε εντύπωση από κάθε Παραμύθι. Δύο ακόμα Παιχνίδια - Δραστηριότητες που κάναμε ήταν το «Βρες το δρόμο που θα ακολουθήσει ο φίλος μας για να πάει στην Ανακύκλωση» και το «Ένωσε τις κουκίδες και θα εμφανιστεί το σήμα της Ανακύκλωσης» (από το τελευταίο Παραμύθι).
Στο τέλος, τα παιδιά ζωγράφισαν και έγραψαν σε μικρές Ομάδες (δύο ή τριών ατόμων) το δικό τους Παραμύθι για τα Σκουπίδια και την Ανακύκλωση με βάση όσα μάθαμε φέτος.
Το Παραμύθι τους είχε Τίτλο «Ανακύκλωση» κι ήταν το παρακάτω:
«Μία φορά κι έναν καιρό… ήταν μία πόλη γεμάτη σκουπίδια… Μέσα στα σκουπίδια ήταν ένας αρουραίος… Στην πόλη αυτή ζούσε κι ένας βασιλιάς… Ο βασιλιάς βγήκε έξω και είδε την πόλη με σκουπίδια… Και τότε νευρίασε και πέταξε τα σκουπίδια… Ο βασιλιάς είχε μία ιδέα: να τα βάλει στην ανακύκλωση για να γίνουν καινούρια… Έτσι, δεν υπήρχαν πια σκουπίδια στην πόλη… Και η πόλη ήταν καθαρή…». Σε όλα τα κείμενα των μαθητών και των μαθητριών μας είχε διορθωθεί η Ορθογραφία, επειδή ήταν μία δύσκολη δεξιότητα για τα μικρά αυτά παιδιά. Ψηφίσαμε και την καλύτερη ζωγραφιά για το εξώφυλλο του Παραμυθιού που γράφτηκε.
Η Αξιολόγηση, γινόταν πάντα μέσω των Δραστηριοτήτων και της Ολομέλειάς μας.
Συμπέρασμα
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι αρχικοί μας στόχοι επιτεύχθηκαν κι ότι οι μαθητές κι οι μαθήτριές μας συνέβαλαν στο να διαδοθεί αυτή η εμπειρία μέσα στο σχολείο. Ένιωσαν κι ιδιαίτερη χαρά, μάλιστα, αφού κάναμε κάτι το διαφορετικό, εκτός Αναλυτικού Προγράμματος, ένα συναίσθημα που έχουμε κι εμείς κάθε φορά, που συνεργαζόμαστε με παιδιά.
Το εξώφυλλο του παραμυθιού «Ανακύκλωση» δύο μαθητριών της Πρώτης Τάξης του Δημοτικού.
Ευχαριστίες
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τη Κα Δημοπούλου, Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, για τις συμβουλές και τις υποδείξεις, και την Κα Βισβίκη, Διευθύντριά μας, για την άδεια, προκειμένου να υλοποιηθεί αυτό το Πρόγραμμα.
Το παραμύθι μας με τίτλο "Ανακύκλωση"
Βιβλιογραφία
Βαρελλά, Α. (2007), «Δράκε, δράκε, είσ’ εδώ;», εκ. Πατάκης.
Ζαραμπούκα, Σ. (2008), «Ο κύριος Μπεν, η Μου και τα σκουπίδια», εκ. Πατάκης.
Μάγος, Κ. (1999), «Μία νύχτα στη χωματερή», εκ. Μικρή Άρκτος.
Μάγος, Κ. (2006), «Σκουπιδιστάν», εκ. Πατάκης.
Τόλκα, Μ. (2007), «Η κυρία Ανακύκλωση και οι φίλοι της», εκ. Λιβάνης.
Υλικό – από το Κ.Π.Ε. Δραπετσώνας (το Πρόγραμμα «Δεν πετάω …ανακυκλώνω»).