Συγκάτοικοι…

Το γιγαντιαίο διαθεματικό πεδίο των σχέσεων του ανθρώπου με τα “άλλα” ζώα, εκτείνεται από τις φυσικές επιστήμες μέχρι τις ανθρωπιστικές και προφανώς αφορά την καλλιτεχνική δημιουργία και τη συγγραφή. Το πεδίο αυτό εμφανίζεται ως μια από τις θεματικές αυτού του τεύχους, διαπερνώντας τις ενότητες άρθρα με κρίση και βιβλιοπαρουσίαση.

Και αυτό όχι γιατί υπάρχει ημερολογιακή εγγύτητα με την παγκόσμια ημέρα των ζώων (4 Οκτωβρίου), την ημέρα που γιορτάζει εκείνος ο φτωχούλης από την Ασίζη. (Οι αφιερωμένες ημέρες - άλλη μια μεγάλη συζήτηση!).

Και αυτό γιατί η σχέση αυτή είναι στον εσώτερο πυρήνα της Περιβαλλοντική Εκπαίδευσης, καθώς κάνει απολύτως ορατά τα όρια. Τα όρια που χάραξαν αιώνες ιστορίας του δυτικού ανθρώπου

• μεταξύ ανθρώπου και άλλων ζώων – ως κατώτερα αναίσθητα αυτόματα,
• μεταξύ ανθρώπων και άλλων ζωντανών οργανισμών – ως έχοντα λόγο ύπαρξης μόνο για την ικανοποίηση αναγκών των ανωτέρων τους (scala naturae),
• μεταξύ κοινωνίας  και φύσης – ως αποθήκης απεριόριστων υλικών (πόρων) για τη λειτουργία των ανθρώπινων κοινωνιών.

Αυτή η σχέση καθιστά απολύτως ορατό τον ανθρωποκεντρικό τρόπο σκέψης που αποτελεί μια από τις βαθύτερες ρίζες της περιβαλλοντικής κρίσης. Η αλλαγή αυτού του ανθρωποκεντρικού προσανατολισμού είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Η διεύρυνση της ηθικής κοινότητας συνιστά επιτακτική ανάγκη. Ακόμη και σε καιρούς κρίσης! Ακόμα και σε εποχές φτώχειας!

Γιατί μας αφορά και η σταθερότητα του αξιακού πλαισίου που θα διαμορφώσουν τα παιδιά.

Γιατί το πώς αντιμετωπίζουμε τον «άλλο», ανθρώπινο ή μη, είναι κομμάτι της ανθρωπιάς μας.

Γιατί όπως έλεγε και ο Τέοντορ Αντόρνο: «Το Άουσβιτς ξεκινά κάθε φορά που κάποιος κοιτά ένα σφαγείο και σκέφτεται: είναι απλά ζώα!».